Toruńskie Przedmieścia
Od początków istnienia Torunia tereny znajdujące co poza murami miejskimi określano mianem przedmieść. W dawnych czasach były to tereny przede wszystkim zapleczem rzemieślniczym, rolnym i sadowniczym Torunia. Na obszarze przedmieść funkcjonowały m.in.: młyny, cegielnie, tartaki, folwarki, kuźnie, winnice,pracownie kamieniarzy, rzeźnie, smolarnie, piece piekarskie itp. Na obszarach tych wznoszono też kościoły, kaplice oraz szpitale. Należy zaznaczy, że szpital średniowieczy Były to też tereny najbardziej narażone na zniszczenie w czasach konfliktów zbrojnych. Później w XIX stuleciu stopniowo zaczął zmieniać się ich charakter i układ przestrzenny, z gospodarczego na mieszkalny. Trzeba jednocześnie zaznaczyć, że nie odbywało się to bez utrudnień, ponieważ jednocześnie powstawała zabudowa toruńskich fortyfikacji.
Obecnie toruńskie przedmieścia są domem dla mieszkańców miasta. Zabytkowa zabudowa niektórych z nich przetrwała do dziś i stanowi przykład różnorodnej architektury Torunia. Przechadzając się ich ulicami można natrafić na wyjątkowe perełki architektoniczne. Jednym z bardziej wyróżniających się przedmieść jest Bydgoskie, ale o nim znajdziecie więcej na osobnej stronie. Inne toruńskie przedmieścia to: Chełmińskie, Jakubskie, św. Katarzyny oraz historyczne Portowe.
Przedmieście Portowe to najstarsze toruńskie przedmieście, ale już nieistniejące. Zajmowało obszar między brzegiem Wisły a murami miejskimi. Zamieszkiwali je głównie żeglarze, rybacy, cieśle oraz tragarze. Jego częścią było osiedle Rybaki zlokalizowane są bardzo blisko Wisły. Spacerując tamtejszymi ulicami można natrafić na zabytkowe domostwa, charakterystyczne dla mieszkającej tu kiedyś ludności-typowe domy należące do rybaków, szyprów itd. Dziś w granicach dawnego przedmieścia znajdują się m.in. most drogowy im. J. Piłsudskiego, Przystań AZS-Marina oraz plaża miejska.
Przedmieście Chełmińskie w przeszłości było to największym przedmieściem w średniowiecznym Toruniu. Skupiało głównie ludność rzemieślniczą. Jego zabytkowa zabudowa, która przetrwała do dziś to głównie kamienice pochodzące z XIX i XX w. oraz budynki konstrukcji szachulcowej, czyli tzw. pruskiego muru. Obecnie na obszarze Przedmieścia Chełmińskiego są zlokalizowane m.in. nowoczesny obiekt sportowy Arena Toruń, lodowisko Tor-Tor im. Józefa Stogowskiego, Uniwersyteckie Liceum Ogólnokształcące, Telewizji Toruń, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz siedziba Radia Maryja.
Przedmieście Jakubskie nazwę swoją wiąże z kościołem św. Jakuba i bramą o tej samej nazwie, która prowadziła w kierunku tego przedmieścia. Utworzono je w 2. poł. XVII wieku z części wcześniejszego Przedmieścia św. Katarzyny. Ten obszar Torunia w XVII i XVIII w. tworzyły głównie okazałe posiadłości, otoczone ogrodami, które należały do najbogatszych mieszkańców miasta. Jedną z części Jakubskiego Przedmieścia było i wciąż jest wyjątkowe osiedle- Winnica. Jego nazwa jest nieprzypadkowa, gdyż w minionych wiekach, właśnie na jego nadwiślańskich zboczach uprawiano winorośl. Toruńskie wina były znane w wielu różnych zakątkach Europy. Do dziś przetrwała jedynie nazwa. Najważniejszymi wartymi uwagi obiektami Przedmieścia Jakubskiego są m.in.: Fort św. Jakuba na Górze św. Jakuba, Muzeum Artylerii na terenie Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia, Kopiec Piłsudskiego przy ul. Traugutta, Fabryka Cukiernicza „Kopernik”, Galeria Copernicus, zabytkowa willa Zakładu Energetycznego oraz pozostałości XIX-wiecznego cmentarza żydowskiego.
Przedmieście św. Katarzyny związane jest z istniejącą tu przed wiekami kaplicy św. Katarzyny. Obszar ten funkcjonował jako zaplecze dla Nowego Miasta Torunia. Było tu dużo pastwisk oraz ogrodów. Nazwa tego obszaru Torunia związana jest z istniejącą tu w czasach średniowiecza kaplicy św. Katarzyny. Najwięcej zmian na tym obszarze zaszło w XIX stuleciu, kiedy Toruń stał się miastem twierdzą. Dzisiejszy wygląd Przedmieścia św. Katarzyny ukształtowało się głównie w XIX i XX w. Z tego okresu pochodzi też określenie go mianem Wilhelmstadt, ponieważ wybudowane kamienice swą architekturą nawiązywały do jednej z dzielnic Berlina. Oprócz zabytkowych budynków mieszkalnych na terenie Przedmieście św. Katarzyny można zobaczyć również XIX-wieczne zabudowania koszarowe, neogotycką stację kolejową Dworzec Miasto, Plac św. Katarzyny z neogotyckim kościołem garnizonowym, pomnik Matki Boskiej wykonany przez Ignacego Zelka oraz XIX-wieczny most kolejowy im. Ernesta Malinowskiego.
Przedmieście Bydgoskie jest jedną z unikatowych, pod względem architektonicznym i historycznym, części współczesnego Torunia. Jest to również jedyne toruńskie przedmieście, które w całości wpisano do rejestru zabytków. Często określa się je mianem perły toruńskiej secesji. Na jego terenie znajdziecie ponad 500 zabytkowych budynków, zoo, Muzeum Komunikacji Miejskiej, kawiarnie, ponad 200-letni park oraz budynek Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Dokładny opis tego toruńskiego przedmieścia znajdziecie klikając na nazwę przedmieścia.